Matchracen. Wie kent het niet! Maar belangrijker: wie heeft het zelf wel eens gedaan! Want de America’s cup en de talloze interessante Youtube filmpjes bekijken is één ding. En natuurlijk, het was ook een tijdje op het Olympische programma. En dit weekend nog wonnen Offerman & Houtman het EK Nacra 17 door hun matchrace finale te winnen. Bijvoorbeeld; ook in de USA is het wel een hele grote sport met veel wedstrijden met clubboten.
Edoch: wie van onze, toch zeer ervaren, vloot Olympiajollers heeft zichzelf wel eens ‘in the box’ begeven. Of de dial up, dial down en het rondcirkelen rond je opponent om hem een straf aan te smeren? Het Matchracing spelletje is intensief en machtig uitdagend maar op één of andere manier is het nooit echt nationaal aangeslagen.
Zo ook in Duitsland maar daar dachten een paar Olympiajollers bij Brandenburg onder aanvoering van ONK 2023 winnaar Frans Hänsgen, dat er een hoop zeilplezier toegevoegd kon worden. En zij organiseerden de eerste matchrace dag op de Quenzsee , direct naast de Breitlingsee die we nog kennen van de IDM in 2023. Die eerste keer in 2021 was geen succes. Alles geregeld: twee gelijkwaardige boten (de MIK promoboten), gezellige vereniging met zicht op het wedstrijdwater, mooi veld. Maar het laatste detail, wind, was geheel afwezig. Toen werd het maar een gezellige dag met spelletjes.
Maar vorig jaar ging het echt los: iedereen, winnaar Goran Freise zeker ook, was het eens. Wat een prachtig leuk vermaak is dat Matchracen! Vlak voor de oever en de tribune met telkenmale veertien van de zestien stuurmannen die het zeilende tweetal op elke goede keuze en fout betrappen. En dat onderling weer bespraken. Je leert door te kijken en toe doen. En zeker; veel van de beste stuurlui stonden inderdaad aan wal!
Dus is het daar een jaarlijkse traditie geworden. En Frank had Martin Lehner (EURO winnaar 2024) en ook mij, Thies, gevraagd om het veld ’op te leuken’. Dank je de Koekkoek dacht ik even: dat is een eind reizen in november met mogelijke kou en najaarswinden. Maar Frank is een goede verkoper en wist een zwakke plek te raken. En dan win je die IDM 2024 en is je verweer weg. Dus werd vorige week als een ’ware zeilprof’ samen met een reistas geladen met zeil-klamotten, naar Schiphol gereden. Met een extra dagje Berlijn is dat natuurlijk ook geen straf.
Gezellig ontvangst op de WSV die mede door de opa van Jörg Seifert (Seifi) en Frank’s vader is opgebouwd. Daar liggen de roots van nogal wat Brandenburgse Olympiajollers waarvan er inmiddels 22 van zijn: één van de grootste vloten in ons buurland. Er werd ’ein komplettes Wildschwein’, gebraden en al, binnen gereden en verder werd ook alles voorbereid voor een hartelijk ontvangst van de zestien zeilers met hun aanhang. Want het was ook een familie gebeuren, veel actieve partners en zoons en dochters die hun best voor ons deden. Matchracing is ook een sociaal gebeuren, en dat hadden die Brandenburgers goed door.
De zaterdagochtend: koud maar droog. En warempel: windje 2-2,5 Bft. Er viel prima te matchracen. Dus het palaver was belangrijk want niet iedereen kent alle regels. Het Wordsailing wedstrijdreglement heeft een speciale set regels voor deze sport. Niet per se heel moeilijk maar wel afwijkend. B.v. de startprocedure waarin je minimaal 2 minuten ‘in the box’ hebt om je tegenstander uit te dagen en een straf mee te geven de wedstrijd in. Of het ronden van de boventon; geen ruimte voor optimale ronding geven en direct er om heen moeten. En nog heel wat meer.
De arbiter was Frank Lietzman, onze eigen Olympiajol crack die veel zeilopleiding heeft genoten. Maar hij liet zich toch ook maar vergezellen door een specialist in Matchracen. En dit tweetal had op het wedstrijdwater heel wat te besluiten want de hoeveelheid straffen is natuurlijk exponentieel meer dan bij Fleetracing. Want onderdeel van het spelletje. Toch hadden ze het niet moeilijk bij alle beslissingen. Ons veld deed zijn best maar veel Sir Ben Ainsly’s en zijn extreme agressieve stijl, waren er niet bij.
Dan de loting: de nummers van 1-16 bepaalden de start volgorde van het knock out systeem. Voor een Round Robin was geen tijd want de duisternis, en dat gebraden wild zwijn, stonden gepland. En men werkte op het startschip continu door maar achttien potjes (best of three als finale) nemen nu eenmaal de tijd. Nou had ik de pech om direct tegen Martin Lehner te loten. Dat vonden we beide wat minder maar zo zijn de spelregels. En dan moet je ook nog direct het water op zonder de eerste wedstrijd bestudeerd te hebben en in een bootje dat je niet kent. Maar ook dat lot kan iedereen treffen.
Frappant is dan dat het toch direct leuk wordt: de bewijsdrang slaat er direct toe. En al cirkelend rond Martin begreep ik ook direct wat je na al die Youtube filmpjes nog niet áánvoelt: het positiespel is om bakboord-stuurboord te creëren of overlap en dan loeven. Kort om: een straf aansmeren. Goed getimed cirkelen en vooral vaart houden vraagt veel van je kennis en kunde. Dat gingen zowel Martin, die al wel eens had ge-Matchraced, en mij redelijk goed af: we ontliepen elkaars aanvallen maar vervolgens is de start van belang. En hier zie je ook dat een klein start voordeel lang mee gaat. Martin wist loevend mij tot overstag te dwingen en vervolgens direct mee te klappen.
En zo eenvoudig is het niet om via close en loose covers iemand in bedwang te houden bij zo weinig wind. Maar op de lijn was het Martin toch gelukt. Voor die lijn probeerde deze Oostenrijkse gentleman nog even zijn schuldgevoel over de aanvaring tijden de IDM weg te poetsen door zich in te houden. Maar, zo wil je als trots wedstrijdzeiler toch echt niet winnen. Dus; hadden we even een omgekeerde cirkeling te pakken om niet als eerste de finish te moeten doorkruisen.
Enfin: toen had ik dus zelf alle tijd om nog veel wedstrijden te zien. En dat is zeker geen straf want het blijft prachtig: mooie strijd voor je neus, met dezelfde regels maar iedere keer weer net anders uitgevoerd. Zo vanaf de tribune was het schitterend te volgen. En via de knock out systeem werden ook de meer fanatieke en goede fleetracers fijntjes op hun match-race tekortkomingen gewezen. De winnaar was uiteindelijk ‘der Lange’ Fun Thomas. Hij wist zijn promobootje effectief aan de praat te houden met goede boathandling en tactisch gezien deed hij het uitstekend, hoewel fors uitgedaagd. Martin werd uiteindelijk derde.
Dus ofschoon ik in een dankwoordje moest toegeven dat het slechts ‘zeven heerlijke minuten waren’ heb ik mij toch uitstekend vermaakt. Die Duitse zeilmaten zijn ook altijd prima gezelschap. Zo concludeerde ik nog even samen met Christoph Lissl (IOU GER voorzitter): wat een zegen is het dat wij in die paar landen zo goed met elkaar omgaan en zoveel zeilplezier kunnen maken. Er is wel eens een issue maar zo gaat dat in alle hechte relaties. Met een beetje goede wil draag je allemaal bij aan wat het het allerbelangrijkste is: mooi, uitdagend internationaal zeilplezier.
Dus, ondanks slechts één kort potje op het water was het een heerlijk race-weekend. En ga je toch denken: waarom doen wij dat eigenlijk ook niet eens in Nederland. We zijn, wat langer geleden, ook al eens met Sprint racen begonnen en dat is ook een blijvertje gebleken.
Wellicht moeten we in ons landje ook eens, onder begeleiding van een ervaren arbiter, zo’n Matchracing dagje organiseren. In de wetenschap dat ik vast niet de enige ben die daarvoor snel enthousiast zal worden is dat een goede overweging om de komende jaren daar eens serieus mee aan de gang te gaan.
Ik dank onze Duitse vrienden voor de uitnodiging en het -korte- zeilplezier: het was erg leuk!
Thies Bosch
Linkje naar de lokale pers... (https://meetingpoint-brandenburg.de/neuigkeiten/artikel/178567-segelduelle-beim-3-o-jollen-matchrace-am-quenzsee)
Matchrace bijbeltje (https://northu.com/wp-content/uploads/2020/05/MatchRacingPlaybook.pdf)
Ontelbare Youtube links naar regels, uitleg, filmpjes etc etc (https://www.youtube.com/results?search_query=matchracing+)
Worldsailing matchracing rules (https://www.racingrulesofsailing.org/rules?part_id=104)